Bon leitura pa kenha ki kre, pode i sabe le, i kenha ki ten dúvida sobri intenson des skritu, pa torna le intruduson ki dja nu publika dos bes li na Santiago Magazine.Es skritu é un forma di intirvenson na polis di skritor i sidadon José Luiz Tavares, purisu el ka ta pirmiti pa ninhun parti des obra ser uzadu publikamenti pa konbati pulítiku.
[Kapina Kasi ta sai la ta ben el ku si
magreza bentu forti kuazi sa ta leba-l
mas si xigada ki ta dimora un
bokadinhu pamodi el ten ki luta ku bentu
Kapina Kasi ta kaba pa txiga pertu pueta]
[kasi]
Ó pueta temus ke kontinuar akele
nosu debate israel trump tutalitarismu
i outrus asuntus sulfurozus de keimar a pele
para akabarmus kon u teu injénuu umanismu
dja n obi-nho dja poi koru
ta diskore sobri liberdadi nisisidadi
i livri arbítriu mas nho inda nhu ta kridita
nhu sta prezu nalguns forma di ditirminismu
(stóriku o nau mas inda si ditirminismu)
ki nu sabe m'é prinsípiu di marksismu
ki ta splika tudu pur un kauza ifisienti
mas ki nu sabe m'é ka sufisienti
purtantu kes filózufu ki dja nhu sita
é so pa mostra ma nhu ten algun kapasidadi
mas nos nu ka ta kridita nes koru di koru
enbora es partikular ditirminismu
el ta reivindika karatirístika dialétiku
(mas kel li é lenga-lenga puétiku)
ael tanbe é mekanisista pamodi un dadu
kauza so pode pruduzi un ifeitu ditirminadu
i é kel li k'é fundu di marksismu
nhu toma la sinhor umanismu
pa nhos sabe ma nos é filózufu desdi batismu
i ma nos úniku katisismu é tolavu-karvalismu
na el nos é krenti di beja krus&bíblia i reza tersu
i nu ka meste ninhun koru ta diklama versu
pamodi nos sabedoria dja nu ben kol di bersu
anho nho tanbe é un marksista enkapotadu
dja dura ki nu staba ta sumara diskunfiadu
mas sta faltaba-nos dadu mas dja nu panha-nho
ku mi nhu para ketu i ka nhu tenta da-m bolo
nen miasa da ku po
mas nho é diferenti nho é un marksista stranhu
pamodi di es stória di poi tónika na liberdadi
ku dignidade umanu algun kuza sta skapa-nu
mas jestus di pueta alves é bastanti tardi
(o ate nunka) k'el ta ntendedu
[el ta vira spetadoris k'un ar inturugativu]
el nu sabe ma si planu
gosi é so da lanhu
sen djobe pa ladu nen xinti medu
mas ku rostu runhu ta ponta dedu
na tenpu di djobe so pa bandoba
djobe so txon pa roba
é un kauza poku kumun es di kaba
ku lakrau na sidadi
djobe ladron di dignidadi p'el stroba
kel li nen nhu naxu ka flaba
[pueta]
Mi ku nho nos tratu
é ka papia des kusas
sinon nhu ta ben sita-m
kel mestri-l nho
ki n ta kanba-nho po
ti stangu sai
o ti sangi baza
ki nhu ta skese kaminhu di kaza
nu ta kanpia
ki nu ka ten kau kai
di kel li nu ka ta papia
nhu djobe otu pratu
kel li nhu ka meste nen buska-m
odja nu bai téra branka
la na kel nos loka
la ningen ka ta tranka
é so kel toki dentu'l nota
bon talves nhu konxe kiston di mal
tratadu pa hanah arendt
mas nau gosi nu ta dexa-l
é un tema mutu kenti
ka nhu inventa nu ka ta spurmenta
ka nu kumesa sinon kusa ta kenta
kankaluta ta ten riba des nos ilia
ki ti banbaluta pretu ta bira ta brilia
di kel li papia mi ku nho nau
nha umanismu radikal
ka ta djuga ku idiulujias banal
di filózufus ki ta manda algen
ba leba o toma na kel kau
ben inda si fosi kes lakrau li
(nau nau n ka sta pensa na bi)
mi nau nhu ba dibate ku dotora kunben
ki fladu sta prupostadu p'el ben toma konta
di mi(ni)stériu di mudjer família i idukason
ó tristi sina nha téra ó infilis kondison
anos nton kada un ki ponta kabesa ten ki dadu
un ponta?
é si k'é ka djobe pa ladu?
à mas ku ela tanbe ka ta fila
el ta fla ma palku el ka ta da-nho
(ael na si palku di medu é el so)
pa nhu ka bua inda más altu
pa nhu ka fase stragu ku stromentu
pa nhu ka mondo kanpia da saltu
ti ba da arbisa dalgun diskubrimentu
la bila
nu bai ka nhu ben djobe kasabi
ki amigu tanbe ta dadu po
mas gosi n kre diskansa mo
ti dios diskansa na kel dia di seti
ami nen un dia tudu n ka meste
ki mi é sima pesti
na baza kaseti
ami basta-m un ora so
nu bai n larga es kau damo
pamodi sta txeu bazalisku
ta spreta pa entra nes pesa
mas ami n ka kristu
ker dizer ami é el nun úniku aspetu
kel di ka ben traze pás mas spada
kel di poi tudu lobu na spetu
nu da rinkada
nu ba nos pikapada
[kasi]
Nho nhu pensa i nhu skrebe so puezia
ka nhu ben mete nes kusa di filuzufia
pamodi mi é úniku filózufu des burgu
i tanbe di tudu es txadas aredoris i suburgu
juskonstitusionalista antimarksista
diskubridor di tudu tutalitarismu
nhu ka ta kre obi mas tanbe tolavu-karvalista
nhu spera inda n ten más ipítitu na lista
[kasi ta mete mo na bolsu ta rabida uns papel
k'el tene la trufudjadu nton pueta ta pruveta
ta tenta fuxi kasi p'el ba panha taksi mas kasi
ta da si trás]
[kasi]
Seu malandru de língua afiada
kerias fujir-me i ir sozinhu au bar
du inásiu vamus pela avenida du mar
para evitar esas zonas de barakada
ke u meu korelejionáriu mau skar konbateu
kon muitu denodu mas enorme inkonprieinsaun
naun sei se u nosu pueta leu
i konpriendeu us kontornus da kestaun
[pueta ta finji ma ka obi i el ta tra telemóvel
el ta finji fase un xamada]
[kasi]
Este só pensa ein puezia bon sta bein
ke nisu ele é mestre mas ke naun se meta
muitu ein filuzufias s'es kre prende es ba spreta
nos artigus na kel onlaini lidu pur ningein
ningein naun ten un monti des
ki ta ben obi nos misa
es é krenti di da arbisa
es ta obi kel mesmu misa
ka un ka dos ka tres bes
[dirapenti kasi ta poi rostu sériu i
ku odju dentu di pueta el ta fla]
[kasi]
Eu sei ke andas kon mil manhas
a destratar todus us ke saun kandidatus
(ou podein ser) a min naun me fazes de patu
tu ke kon a pena matas eu te matu
tanbein kon a pena naun sou eses aranhas
marksistas disfarsadus eu apanhu-us até
pelu xeiru podein dizer-se todus liberais
jurar ke foi senpre esa a sua únika fé
mas kuandu naun stou a konbater nus jurnais
dediku-me à kasa deses antigus turturadores
da vulgata marksista enpedernidus segidores
einbora finjaun ke prufesaun us liberais valores
mas saun da stirpe deses brutus matadores
ke nada tein ke ver kon us osidentais
prinsípius ke defendu komu us meus mestres
spada&karvaliu ein todus us jurnais
ke é onde dou kabu de algumas pusizoins
rupestres
purke sou un omein de vastus kulioins
i naun menus firmes konviksoins
na skada du pensamentu as referidas
kabesas iluminaun-me para u julgamentu
ke tein ke ser feitu i isu é kumetimentu
para kein komu eu anda nesas lidas
de manhan à noite da strada au leitu
kon u spíritu de sinples servidor da nasaun
ke uza apenas u puder da persuazaun
i da konviksaun
na defeza da konstituisaun
ke guardu nu peitu
kon zelu i fé komu se tratase de algu divinu
kon a kredibilidade ke skaseia nesta
nosa repúblika mas agora akabou a festa
akabou u tenpu anbíguu i u fervor mufinu
[pueta ta obi kes palavra li
i el ta fika ta pensa]
[pueta]
Omi li sta kre txiga algun kau
es diskursu sta parse-m m'é ka so kontra
lakrau
el sa ta djobe algun montra
xa-m xinta n obi-l dretu más un bokadu
kel li é kusa k'el teneba studadu
[kasi]
Agora deklaru ke sou kandidatu
à prezidensia da repúblika i naun é frete
a kein ker ke seja a nenhun partidu
purke agora é u tenpu du rujidu
de kein naun veiu du palásiu nein du matu
mas tein u fervor i a forsa ke u fazein diferente
toma lá esa i einbrulia seu paskásiu
agora vamus la para u bar du inásiu
mas kuidadu kon as bokas purke u palásiu
é ke é a minha meta eu ke nein uma eleison
para uma seksaun du meu partidu
konsigí ganhar mas a ninhun pueta atrevidu
armadu ein demóniu ou ein mondon
permitu ke me lenbre isu ou outra koiza
kualker biku kaladu sen djobe pa ladu
agora onde u meu pensamentu poiza
é nese kadeiraun ke me sta destinadu
depois dou ordeins para a instalasaun
de bazes amerikanas abertura de einbaixada
de israel sulidariedade kon us palestinianus
nunka mais eis u nosu prugrama de asaun
u orizonte ke treparemus kon a skada
da nosa konviksaun i u votu dus kabuverdianus
[pueta ta fika ku boka abertu
i dipos el ta vira el ta fla]
[pueta]
Nhos txuputi-m pa n xinti
si n sta kordadu nhos da-m soku
pa n odja s'é ka karga'l moku
ki dja toma na mi ka un más vinti
soku
pamodi kel li dja panha-m di surpreza
ki nen ku tudu nha brabeza
n ka sa ta konsigi labanta spada
pa n kumesa baza pankada
bon mas n ta spera ma n ta rakupela
pa n fase nha djustisa n ta pidi
koru djuda ki sta lisin ta bela
n ta spera m'es ka ta dura ku disidi
[koru]
Anos nu sta lisin pa kel ki bu meste
fase djustisa rabenta ku tudu kasta pesti
abri alma d'omi pa perpleksidadi
pa transfigurason pa si distinu di liberdadi
[nun rijistu más txokotentu]
Sin sinhor tudu mutu sertu i mutu mutu dretu
mas sima ki nu ka sabe nu ta purgunta dirapenti
nu ta purgunta ku tudu i mutu grandi ruspetu
ku nos dos odju ki ta sta senpri fitxadu i mo na petu
nos k'é koru spritu ominisenti i di vos senpri salienti
mas un kandidatu mesmu a sériu a prizidenti
di repúblika li o notu kau [kel li sen raganha denti
pa nu ri pa nu gadjeta pamo nos é algen di ruspetu]
sima nu fla un kandidatu mesmu a sériu ki kre ser
mesmu prizidenti (nhos diskulpa-nu ridundansia)
ka pode nunka kontínua asesor (kel li é nos pariser)
di prumeru-ministru ó nos pobri téra ki abundansia
é so di kandidatu a po-nu pata'l pe riba di piskos
a faze-nu tudu fidju fora'l lei disendenti di djanbakos
a torna-nu mindigu di padás di pon ku gran d'aros
ó mundu ó kredu ki dia ki tenpu nu al kaba kos?
[un otu kandidatu fla-nu ma ten un ki sta moreba
la fuliadu (nu ka ta fla si nomi) kel li nu ka sabeba
es purmenor nau anos é kontra tudu kasta'l morti
di falta o di fartura anos nos trabadju é so da korti]
(nau nau sin sin ale-s ta bai suspende
nu sta diskonsertadu mas nu ka ta rapende
ta fika es rifleksons senpri verdaderu
sima tudu ki ta sai do nos boka sen eru
pamodi nos nu ka ta era so ki sertus antivizon
asves ka ta justa konvinentimenti ku nus purfeson
anos é koru divinu mas tanbe nos é umanu anos
é ka so kontra lobu bandoba xeiu mas tanbe kontra
tripa tristi i baziu na kel li nos umanidadi sta senpri kos
nos sentensa é pizadu más justu i izatu sima midida di kos
kel li nu ta fla nu ta skrebe dipos nu ta prega na montra
kaba nu ta risita ku nos propi vos nhos kunpanha ku nos
[koru gosi más sériu i tanbe spetadoris
es parti ta aplika pa tudu kandidatu]
[koru]
Enbora tudu tenpu é [ka] tenpu d'omi fase
festa
sikre el ka ta odja tudu dia sol ta nase
pamo dj'el fla ma dj'el xinti txeru di glória
el ka odja orizonti'l mundu nen pa fresta
i si si grandeza é apenas un kurtu stória
farelu di vaidadi ki ka pode ser nunka tudu konta
di un vida mas si tudu é ka puera
pa pusteridadi o más un digrau na karera
si prujetu é libra povu di tudu kasta'l fronta
kenha ki pode rializa-l é kenha
ki na si konta di pasadu
ka debe ninhun partidu ninhun braza o lenha
undi k'el borodja si spritu propi [di] rabeladu
i el kuzinha prujetu di kaba ku boka kaladu
undi ki na izíliu na buska di dignidadi
el prende pega na po p'el batiza
es novu tenpu di tenpu di liberdadi
di konsensia ki dj'el dura ta aviza
m'é si prupostu kontra prujetu
di tudu lobu lobus di pasadu
lobus di prizenti i di futuru
lobus di partidu
i lobus dizunidu
ki tudu djuntadu
dj'es ben p'es ben tra-nu tudu futuru
dj'es ben p'es ben da-nu so noti sukuru
dj'es ben pa festa grandi mas nu sta ketu
ta spera aliás ketu nunka nu ka sta
mas apenas sumaradu ta obi risitason
di ses fe dipos nu ta fla-s basta
nu ka ta kunpra más iluzon
pamodi nu diskubri na izíliu
di nos pensamentu puder di oxíliu
k'é liberdadi di labanta mo da ku po
i kel li kenha ki pode fase-l é so bo
ó rapasinhu trakinu trubuku di mes di junhu
tronku di tudu tenpu ku raís finkadu na orguliu
i seiva di mes di juliu i s'es fla ma bo é runhu
bu ta fla-s ma inda ta ben ten más baruliu
si bu gritu o bu rasmungu ka obidu
si ka kortadu kabesa'l kobra i spritu'l lobu
ka mudadu si mau maskabu ka pirsigidu
si ka tradu kanga di riba di piskos di pobu
tudu é tantu tristeza di li ti infinitu
ti undi ki ka ta obidu eku di bu gritu
mas é len undi bu ta stende bu spritu
i é la ki bu ta fase bu pátria benditu
k'é ka ninhun lugar fíziku mas un ideia
ki ta jirmina na tenpu ditirminadu
[k'é oxi] pa beku sidadi txada o aldeia
sima un raboita tamanhu ki ka pode paradu
bu ta spera m'é ka en von ki bu sta grita
pa obidu di korderu ma algun lison
ta tradu sertu ma ta kabadu ku sensia
so na marmita
(pamodi tudu sta na omi en putensia)
ki ser livri i konsienti é tudu disizon
d'omi finkadu riba'l pedra di si txon
riba raís perpétu ki ta subi pa si korpu
interu
nton p'el ka dexa ser tratadu sima porku
na txikeru
k'é bende dignidadi pa padás di pon
k'é skese m'é konsiensia ki ta fase omi
ser omi m'é grita i fla «nau kel li nu ka ta
seta nu ben pa nu ben dexa marka di un nomi
i pa kel li nu ta luta nu ta djuguta i nu ta mata»
[kasi]
Ó diaxu koru kel li ael el ka ta brinka
ael el ka ta purdua el é so rinka-finka
nu ten ki ba ku nos filuzufia i nos misa
pa otu ladu si nu ka kre kai na malia
di si djustisa
si nu ka kre p'el ponta-nu tudu nos fadja
[el ta digigi kabesa i el ta kontínua
ku vos baxu pa el propi]
[kasi]
Es ka sta maduru inda pa nha pensamentu
n ten ki da-s tenpu p'es dijere nha filuzufia
tolavu di karbadju tanbe dura ta da misa i ta purfia
ti ki si ideias kontra kumunismu tevi vensimentu
Comentários