Cultura

PARTI 2 

notu stória foi santxu-fémia

ki n fulia riba n fitxa odju

n fika ta pensa na santxa ku modju

mas el bua el kanba lagua-gémia

mi karni é pa nha bokon

sikré ku matxadu fakadjon

es ratxa-m stangu po-m na txon

sikré fladu n ka ta toma ton

mi nha nomi dj'es poi na lama

ku mau fama di kumilon

mas mi peli ku tripa é pa nha seron

mi osu ku txifri é pa n fase kama

ki pasa kel ki pasa o ki ka pasa

kulpa ka dimeu é di nha eransa

undi n odja bianda n bua n da-l zupu

si n dadu kol dja n lolu fupu

si nhos odja-m pasa

fumu ta baza

ki n ka para pa n diskansa

nen na porta di nha kaza

é pamô xibinhu dja ranja-m

ronku disgrasa (ki mi é bakan)

si mau ason dja po-m ta djobedu

pa n matadu o pa n ben prendedu

ami n ta more ku nha dor

satadjadu sima katxor

má kel nha subrinhu la el go é ator

el sabe leba-m ku juramentu d'amor

é gaiatu kel mos la

é trosentu es bitxu stapor

ale-l ta ratxa djatu el ta fla

«ale nha tiu ku si fatu dja perde kor

ale-l ta bai rostu pa bila pa grexa nobu

mas é pa palásiu nhu rei p'el bá konpobu

ki bu da-l kabu di tudu armazén

bu kume-l txoris pa riba'l sen

ale nha tiu ta bá kazamentu

más ratolku ki prispi [di] ximentu

mas el fomi na el é pior ki fronta

na kore k'un kabritu dj'el pasa ponta»

n ta rasponde-l «odja li nu ta dana»

mas dipos nu ta fika sabi

el torna ta da-m mo na txon kel sakana

el ta fase es si pobri tiu só kusa kasabi

ti kel flana rainha [di] bunita

ami dj'el ngana-m dj'el toma-m el

ki boka lobu ka ta purba mel

mas só kusa txoku di gumita

(n finji ma mi é nbarkadisu ki volta téra

xeiu di dinheru ku mundu di kon-ki propi

                   mas es xuxinhu kaba-m ku toki

provandu ma mi é lobu dimé-divera)

gosi n ta bá salba sabel belelé

ki na nun stória du ka kontra tanbé

mi nho lobu ka nhos pargunta-m purké

ki se distinu é suma ki é dimé

mi fomentu ki n subi pé-di-figera

n grita skolegu «mama pa riba»

diaxi mi go dja n fase tolera

kusa dja da-m no na bariga

nhordés manda-m otu bes pa baxu

k'un tanborinhu ki oki n txiga

n ta toka pa fla ma dja n txiga

mas mi ki xintidu é so dentu’l taxu

na ta dixi na metadi di kaminhu

ta trabesa nubris ta bua bunitu

ku si sibiu finu sima un pitu

ku si pena azul tudu lizadinhu

n odja pasarinha ku padás di karni

mi falmadu n lonba na txon marmi

pamo antis di tenpu n toka kel tanboru

ki mi gana intxi bariga é más ki toru

n grita «tubinhu stende-m kama»

el djunta feru ku vidru padás-padás

(é si ki el ta fase ken k'el ta ama)

ki n skangadja nes n bá pa iternu pás

a pelada ki n liberta-u un azinha

ki n froxa-u kelotu más un kuzinha

pa n ben kume-u ku masa farinha

mas [b]u bua [b]u bá [b]u kaminhu

mi n fika ta txupa peli dedinhu

ta djangrabi osu ku spinhu

tudu sabura é so pa xibinhu

si tiu é pa more na krus di kaminhu

nhos rabate-m ku águ ku sukri

ale-m ta bai ka dexa-m sufri

nhos abri-m porta nhos bota-m txabi

sikré sabi ben kaba na kasabi

nhos ten pena des lobu bedju

nhos satusfaze-l tudu si dijeju

pa óra ki mufina pega-l na piskós

pa atxa-l stangu tepu d'arós

.............................

nhos diskulpa-m es boita-boita

nha bida é sulabanku tudu kaminhu

nu staba na bo nha subrinhu

k'u ta distranka bida sen soita

i mi bu ta fase-m so di tolinhu

bu ta po-m dodu barbaridu

sima pasu ki ka ten ninhu

korbu ki na mundu inda ka paridu

na kantu stória n ngana-u?

kre so na kel di matxadu

undi ki n nkalakra-u

k'u fronta ben frontadu

k'u kreba ben sirbi meza

mas mi ku tudu sperteza

n da-u sentu na txon

n nxina-u nhaku lison

tanbé kel di prinseza

ki baza si basia

so riba nha kabesa

goza-m ku nha pobreza

tanbé txiga si dia

(vingansa ka ten presa

ael é sima un prumesa

pa kunpri óra ki da)

n prenha-l ben prenhada

ku bara di enkantada

k'el fika mo na kexada

ta fla «ami n ka fase nada»

ki n bira bitxu más feiu

mas pai di si «rixeiu»

(lison: tudu tolu ten si dia

tudu na mundu ten pabia

ka nhos pensa na masan d'oru

mas ma manhan ten txoru

mufinu ku nhaku na kel un ton

forti ku fraku ta fase baxon)

bida é kunpri un distinu

pa más tristi o mufinu

nha stória kel ki for

igual é tudu nos dor

undi ki spora da-m priki

manduku ta da-nhos lapu

undi ki fladu silinbiki nbiki

nu ta djunta nos mo txapu

sperteza stúsia spiki

é rikeza ki diós da alguns

(pa otus bida é rabitxi

trankadu sen ai juzus

sen águ pa lêbia krus

na friu ku sol di diki

mas ku dor sima linbiki

ta stila baxu zunzuns)

ken ki ten es [ael] é rei

ta kume ta bebe na es

ki el é fidju nhordés

(mi é so n ta gritadu «ei»)

mas mi k'é lobu lobanti

fladu feiu torna galanti

ku po ku pedra n podu dianti

di piku ti txiga txan di tanki

nton n lenbra balentis di djulangi

n trisa spritu na pé di mangi

n intxi nhas veia di sangi

n grita «mi é ómi bibu tanbe»

mi ki ka mai ka pai ka amanti

mi ki ka len ka barsi ka legreti

ka fartu ka moku nen sabeti

ku boka rusu ki k'odja pingu'l seti

ki na nun kau n ka ta stendedu tapeti

mas ta podu dianti so ku kaseti

ki n ta fla «poita xubi xubeti»

enves di n fla «poita dixi dixeti»

(na keiotu stóia t[r]ubuku

ki paxa ia ien di ien-mendji

enveis di n fa «poita uengi»

n fika txa fa «poita tubuku-tubuku»)

si nhos fase-m litratu óra ki n more

ka nhos po-m so kusas mariadu

mi ku nha denti feiu tudu nkariadu

mi ki dja n ka pode badja nen kore

ka nhos fase-m ku rostu’l fomi

o ku stangu xeiu dimás

mas nhos pensa ma n sta en pás

óra ki nhos obi ta limiadu nha nomi

mi kusa-l trôsia dun kagueti

ka [mu]finu ka disendenti

mas ta labutaba manenti

dentu'l friu ku na sol kenti

o nha bida disgrasadu

o nha sina di sufrimentu

nhordés nhu mostra-m un mumentu

ki nha nomi é ka falmadu

ki nha fama é ka [di] disgrasiadu

ki nha pilidu é ka tolobasku

fetu arnu di kuatu kasku

bitxu ku sidja siridjadu

boka dja bira-m seku

bariga sa ta ronka-m

na nha korpu tudu fepu

forsa kre bandona-m

[lobu ta sai ta entra un xuxinhu]